İstanbulspor’un Tarihçesi

İstanbulspor’un kuruluşu 1924 yılına dayanır. Sirkeci Süleymaniye Kulübü genç yaşta ölen Yavru Saim lakaplı oyuncusunun anısını yaşatmak adına, onun adını taşıyan bir genç takım kurar ve başına takımın forveti ve Saim’in yakın arkadaşı Kemal Halim’i getirir. Kulübün oyuncu kaynağı ise komşu Münir Paşa Konağı’nda faaliyet gösteren İstanbul Erkek Lisesi‘dir; Kemal Halim (Gürgen) takımın oyuncularını okulun öğrencilerinden oluşturur. Yavru Saim takımı, Kemal Halim Bey 1925 yılında kulüple anlaşmazlığa düşünce dağılsa da liseliler hocalarını yalnız bırakmaz. Takım bir süre, Cerrahpaşa Kardeşler Gücü‘nün ilk harflerinin Eski Türkçe’deki okunuşu olan ‘’Cim-Kaf-Kef’’ adıyla faaliyetini sürdürür, ancak mahalle takımı olmaktan öteye gidemeyince Kadırga semtindeki atıl durumdaki Gürbüzler Yurdu Kulübü’yle birleşir ve İstanbul Gürbüzler Ocağı olarak anılmaya başlar.

1925 yılında bu kulübün ismi İstanbulspor olarak değiştirilir ve alt kümede müsabakalara başlanır. Kulübün ilk arması beyaz zemin üzerine siyah yıldızdır.

İstanbulspor’un ilk tüzüğü 1926

4 Ocak 1926 tarihinde kulüp, İstanbul Erkek Lisesi ile bir kongrede birleşir ve siyah-beyaz olan renklerini sarı-siyah olarak değiştirir.  O kongrede İstanbul Erkek Lisesi Müdürü H. Besim Bey başkan, spor öğretmeni İhsan Erkal Bey asbaşkan, Kemal Halim Bey de genel sekreter seçilir. Bugün de bu tarih, İstanbulspor’un kuruluşu olarak kabul edilmektedir. İstanbul Lisesi’nin sarı-siyah renklerinin hikayesi de oldukça anlamlıdır. Siyah; 1.Dünya Savaşı’nda şehit olan askerler için tutulan yastan, sarı ise savaş gazisi öğrencilerin anısına o dönemde hastane rengi olarak kullanılan lise binasının duvar renginden gelmektedir.

İLK LOKAL

Önce bu yeni kulübe bir lokal aranmış, neticede Kemal Halim Bey’in bulduğu Aksaray’daki Vardar Kıraathanesi binasının üzerindeki yer (Valide Camii’nin karşısında ve Atatürk Bulvarının tam köşesindeki bu bina, meydanın açılması sırasında istimlake uğramıştır) ayda 30 lira kira ile tutulmuş ve İstanbul Liseli Yasinzadeler’in evinden getirilen eşyalar ile tefriş ve tanzim edilmişti.

1925-1926 sezonunda İstanbul 2. Kümesine dahil olan İstanbulspor, finalde Ümitspor’u 2 defa yenerek şampiyon olur.
Fakat 1926 – 1927 sezonunda  İstanbul 1. Kümesinin gene aynı takımlarla oynanmasına karar verildiği için İstanbulspor şampiyon olmasına rağmen terfi edememiş tekrar İstanbul 2. Kümesinde kalmıştır.

1926-1927 sezonunda İstanbul 2. Kümesinde, İstanbulspor şampiyon olarak İstanbul 1. Kümesinde sonuncu olan Beylerbeyi ile 11. Kasım.1927 de terfi maçı oynadı, maçı 4-1 kazanarak  İstanbul 1.Kümesine yükselir.

1927-1928 İstanbul 1.Kümesi İstanbulspor’un katılımı ile başlar. 2. hafta sonunda, Milli Takımın 1928 Amsterdam Olimpiyat Oyunlarına hazırlanması gerekçesi ile iptal olur. 1928-1929 sezonunda lig heyeti İstanbul 1.kümesine yalnızca en kuvvetli kulüpleri dahil edince, İstanbulspor tekrar 2. Kümeye gönderilir. İstanbulspor bu sezonda da 2. Küme şampiyonluğunu kazanır ve 1. Kümenin sonuncusu Süleymaniye ile terfi tenzil maçları oynar. İki maç üzerinden oynanan müsabakalarda iki takım birbirine üstünlük sağlayamayınca, 15 Kasım 1929 tarihindeki 3. Maçı 3-2 kazanarak, 1929-1930 sezonunda 1. Kümeye yükselir.

1932 TÜRKİYE ŞAMPİYONU İSTANBULSPOR…

Kulübün kurucusu Kemal Halim Gürgen, Türk futboluna büyük katkılar yapmış önemli bir isimdir. Gürgen’in kurduğu İstanbulspor ilk başarısına 1931-1932 sezonunda (Detaylı bilgi için bakınız) İstanbul Ligi’ni kazanarak ulaşır. Bu şampiyonluktan sonra Milli Futbol Şampiyonası’nı da kazanır ve 1932 yılında İzmir Alsancak Stadyumunda Altınordu’yu 3-0 yenerek Türkiye şampiyonu olur. Bu tarihten profesyonel liglerin başladığı 1957 yılına dek Türk futboluna Cemil Turan, Alpaslan Eratlı, Yorgo Kasapoğlu, Yasin Özdenak, Ercan Aktuna, Bilge Tarhan, Dimitri Pantazi, Konstantinos Sinas gibi sayısız ismi kazandırmış bir spor ocağı olarak ismini sürdürür.

Türkiye Profesyonel Futbol Ligi’nin (Süper Lig) başlaması ile birlikte İstanbulspor da bu ligin içinde yer alır. Dönemin gazete kupürlerinde İstanbulspor’un dördüncü büyük olarak anıldığı haberlere dahi rastlanmaktadır. Ancak maddi yetersizlikler nedeniyle kulüp 1972 yılında ligden düşer ve Süper Lig’e dönüşü 1995 yılına dek ertelenir. Bu süreçte kulüp sürekli kademe düşerek unutulmaya yüz tutan kulüplerden biri olma riskiyle karşılaşır.

GERİ DÖNÜŞLER, İNİŞLER VE ÇIKIŞLAR

1990 yılında kulüp bu kötü gidişata son vermek amacıyla futbol şubesini profesyonelleştirir ve İstanbulspor A.Ş.  kurularak (Detaylı bilgi için bakınız) iş adamı Emin Cankurtaran tarafından alınır. Cankurtaran döneminde İstanbulspor 1992 yılında 2.Lige yükseldi ve bu dönemdeki yükselişi bir başka iş adamı olan Cem Uzan tarafından devralınarak devam etti. Cem Uzan tarafından büyük yatırımlarla ve Tanju Çolak  gibi flaş transferlerle 1995 yılında yeniden Süper Lig’e döndürülür.

Süper ligde Van der Brom, Salenko, Jean Michel Ferri, Sergen Yalçın, Aykut Kocaman, Oğuz Çetin gibi yıldızlar forma giyer. Süper Lig serüveni inişli çıkışlı bir performansla süren kulüp kimi zaman şampiyonluğa oynar, lig dördüncüsü olarak Avrupa kupalarında ülkemizi temsil eder, kimi zaman da düşmekten kıl payı kurtulur. 19 Ekim 1998 tarihinde Cem Uzan başkanlıktan istifa eder ve Uzan grubu takımdan desteğini çekmeye başlar, kulüp yeniden maddi olanaksızların pençesine düşer. Ancak Uzan Şirketler Grubu’na el konmasıyla birlikte İstanbulspor’da 2004 yılında TMSF’ye devredilir. Büyük bir özveri ile kulüp, 2005 yılına dek Süper Lig’de kalmayı başarır. 2006 yılında Saffet Sancaklı kulübü TMSF’den ihale yolu ile alır, sonrasında kulüp kademe kademe düşerek 3.Lig’e kadar iner.

Kulüp 2008 yılında iş adamı Ömer Sarıalioğlu (Detaylı bilgi için bakınız) tarafından alındığında tarihinin en kötü dönemindeydi. Taraftarları dağılmış, tesisi bulunmayan, borç içinde, ocağı İstanbul Lisesi ile kavgalı İstanbulspor; Sarıalioğlu döneminde büyük bir toparlanma sürecine girdi. Bütün borçları ödendi, kendine ait büyük bir tesis ve vakfa ulaştı, lise ile bozulan ilişkiler yeniden düzeltildi. Bu profesyonel atılım sonucunda kulüp 2015 yılında 2.Lig’e, 2017 yılında da 1.Lig’e yükseldi. Şimdi İstanbulspor, tarihinde ilk defa kendi tesislerine sahip olan ve iyi bir şekilde yönetilen bir kulüp olarak 2022 yılında Süper Lig’e yükseldi. İstanbulspor futbol dışında basketbol, voleybol, hentbol, bisiklet, yelken ve briç branşlarında da varlık göstermiştir. Günümüzde futbol dışındaki branşlar, liseye bağlı olan İstanbulspor Kulübü tarafından yürütülüyor.

ARMANIN TARİHÇESİ

1924 yılından İstanbul Lisesi ile birleşmenin yaşandığı 1926 yılına dek İstanbulspor’un arması beyaz zemin üzerine siyah yıldızdan ibaretti. Daha önceki Makriköy İdman Yurdu ve Gürbüzler Ocağı kulüplerinin armaları ve renkleri bilinmemektedir. Liseyle birleştikten bir süre sonra sarı zemin üzerine siyah yıldızı kullanan İstanbulspor, 1929-30 sezonundan itibaren lisenin amblemini renkleri ters olacak şekilde (sarı zemin üzerine siyah) kullanmaya başladı.

İstanbul Lisesi’nin arması ise 1919 mezunu Nejat Sier tarafından 1915 yılında “elif” ve “sin” harflerini ay yıldız ile birleştirerek çizilmiştir. 1915 yılından 1938 yılına birkaç küçük değişiklik geçiren armaya, 1938 mezunu Orhan Omay tarafından son şekli verilmiştir. Omay bu tasarımda; İstanbul’un İ’sini; Lisenin L’sini ve lisenin izci grubunun adı olan Sakarya’nın S’sini; ay ve yıldızla bir arada yeniden tasarladığını ifade etmiştir.

Orhan Omay
Kaynak: Levent Deniz (leventdeniz.net)

1995 yılında Süper Lig’e döndüğünde İstanbulspor, armasına bugünkü Ay-Yıldızlı biçimini verdi.

RENKLERİN TARİHİ

Birinci Dünya Savaşı sırasında Avrupa, Osmanlı İmparatorluğu’nu işgal etmek için var gücüyle Çanakkale’ye yüklendi. Maksat Çanakkale’yi geçip Osmanlı’nın başkenti İstanbul’u ele geçirmekti, fakat işgalcilerin planları tutmadı. Çanakkale’yi geçemediler. Türk Ordusu “Çanakkale geçilmez” dedi. Düşman geçemedi ama bunun faturası aralarında üniversiteli ve liseli gençlerin de bulunduğu 250 bin şehit ve yaralı oldu.

1915 yılında İstanbul Erkek Lisesi Galata’da bugünkü Saint Benoit okulunun bulunduğu binadaydı. Çanakkale’ye yurt savunmasına giden İstanbul Erkek Liseli öğrencilerin yaralıları tedavi görmek için İstanbul’a dönüyorlardı. Bu nedenle o zaman okulun taş duvarları hastane rengi olan “Sarı“ya boyandı. Tedavi görenler de tekrar Çanakkale’ye savaşmaya geri gidiyordu.

Gönüllü olarak savaşa katılan İstanbul Erkek Liseli öğrenciler

19 Mayıs 1915 Çarşamba günü, Çanakkale Savaşları’nın tarihe en kanlı ve en kayıplı günü olarak geçti. 6.5 saat süren hücumun sonunda II. tümenin çoğu öğrenci olan 10 bin askerinin tümü eriyip gitti. Gencecik fidanlar ölüm kusan makineli tüfeklerin karşısında ekin gibi biçildiler. Bu kanlı günün ardından savaşa gönüllü giden İstanbul Lisesi öğrencilerinin hiçbiri okullarına geri dönemedi. Öğrencilerin şehit olduğu haberi okula ulaşınca, okul koyu bir yas havasına bürünmüştür. Geride kalan öğrenciler matemlerini dile getirmek için şehit arkadaş ve ağabeylerinin anısına pencere pervazlarını ve kapıları siyaha boyarlar. Okulun renkleri de böylece Sarı– Siyah olarak benimsenir. Bu iki renk, o tarihten bugüne birlik ve beraberliğin simgesi olacaktır. Daha sonra okulun içinden doğan İstanbulspor da renk olarak Sarı ve Siyah’ı benimser.

TARAFTAR PROFİLİ

Kurulduğu günden 1980’li yıllara kadar geniş bir kitleye sahip olan İstanbulspor, uzun süre Süper Lig’de yer almayınca bu kitleyi kaybetti. Ancak 1990’lı yılların başında 1.Lig’e emin adımlarla gitmesiyle birlikte yeniden bir taraftar oluşumu kazanmıştır. İstanBULLS adı altında 1990’lı yıllara dayanan süreçte birleşen grup, 2015 yılı itabariyle tamamen bu grup ismiyle maçlara gitmektedir. Ayrıca 2017’de kurulan İstanbulspor Taraftarlar Derneği’de taraftarlar için faaliyetlerini sürdürüyor ve yeni bir yapılanma içerisinde.

ŞAMPİYONLUKLAR

İstanbulspor bugüne kadar çeşitli organizasyonlarda 11 kez kupa kaldırmıştır.

Türkiye Futbol Şampiyonası (1932)     

TSYD Kupası (1996, 2000)

Spor Toto Kupası (1971)

1. Lig (1968,1995)

2. Lig (1992, 2017)

3. Lig (2015)

İstanbul 1. Ligi (1932)

İstanbul 2. Ligi (1927)

İstanbul Şildi (1932)

AVRUPA’DA İSTANBULSPOR

Takımımızın Avrupa’daki en büyük başarısı 1997-1998 sezonunda UEFA Intertoto Kupasında yarı finaldir. Fransız temsilcisi Olympique Lyonnais ile Yarı Final’de karşılaşan İstanbulspor, ilk maçtan 2-1 üstün ayrılmasına rağmen rövanş maçında istediği skoru bulamayınca final oynama hakkını kaybetti. 1998-1999 sezonunda UEFA Kupasında 2. Eleme Turunda Arges Pitesti ile eşleşen Boğalar, rakibine deplasman golü nedeniyle elenerek o sezon Avrupa’ya erken veda etti.

İstanbulspor – Arges Pitesti

İstanbulspor’un tüm Avrupa maçları:

1997 UEFA Intertoto Kupası
Grup Maçları
FC Univesitade Riga 1-5 İstanbulspor
İstanbulspor 2-0 Vasas SC
Werder Bremen 0-0 İstanbulspor
İstanbulspor 3-2 Östers IF
Yarı Final
İstanbulspor 2-1 Olympique Lyon
Olympique Lyon 2-0 İstanbulspor

1998-1999 UEFA Kupası
2. Eleme Turu
Arges Pitesti 2-0 İstanbulspor
İstanbulspor 4-2 Arges Pitesti

İstanbulspor’un Kurucuları

Celal Ferdi Gökçay, Şükrü Halil Aksu, Şükrü Akalın, Agah Sırrı Levent, Hakkı Süha Gezgin, Avni Kulen, İhsan Erkal, Mustafa İlhan, Muvaffak Benderli, Şerif Par, Baha Kahyaoğlu, Besim, Kemal Halim Gürgen, Yavuz Abadan, Ali Sohtorik, Ekrem Aymen, Hikmet Güveniş Hasan Ekin, İhsan Bayrı, Muhlis Cecan, Fahri Paçalıoğlu, Ali Kemal Gönültaş, Hamdi Canko, Veysi Emre, Nevzat Aşkın, Faruk Poray, Aziz Orhun, Tevfik Görkey, Sami Duransoy, Selahattin Beliren, Emin Yücel,  Emin Fuat, Cemil Sait Barlas, Yusuf Salman, Ali Mortaş, Şakir Pınar, Tahir Tuğ, Mümtaz Tarhan, Selahattin Almay, Muhsin Kurt, Mithat Alpar, Emin Kalafat, Haluk Nihat Depeyi, Kemal Koray.

İstanbulspor’un Yıllara Göre Lig Performansı

İstanbul Ligi
1925-1926 İstanbul 2. Küme Şampiyonu
1926-1927 İstanbul 2. Küme Şampiyonu
1927-1928 İstanbul 1. Küme maçları oynanmadı.
1928-1929 İstanbul 2. Küme Şampiyonu
1929-1930 İstanbul 1. Küme  5.
1930-1931 6.
1931-1932 İstanbul Ligi Şampiyonu & Türkiye Futbol Şampiyonu
1932-1933 3.
1933-1934 4.
1934-1935 4.
1935-1936 6.
1936-1937 9.
1937-1938 7.
1938-1939 9.
1939-1940 6.
1940-1941 4./Milli Küme 6.
1941-1942 4.
1942-1943 5.
1943-1944 5. /Maarif Mükafatı 7.
1944-1945 6.
1945-1946 5. / 2. Kümeye düştü & Türkiye Kupası: Yarı Final
1946-1947 İstanbul 2. Küme şampiyonu
1947-1948 İstanbul 1. Küme 6.
1948-1949 6.
1949-1950 6.
1950-1951 5.
1951-1952 İstanbul 1. Profesyonel Ligi 6.
1952-1953 6.
1953-1954 5.
1954-1955 6.
1955-1956 4.
1956-1957 3.
1957-1958 3.
1958-1959 4.
Türkiye 1. Futbol Ligi (Süper Lig)
1958-1959 8.
1959-1960 6.
1960-1961 14.
1961-1962 13.
1962-1963 5.
1963-1964 6.
1964-1965 5. & Türkiye Kupası: Yarı Final
1965-1966 14.
1966-1967 15. – 2. Lige düştü
Türkiye 2. Futbol Ligi
1967-1968 2. Lig Şampiyonu
Türkiye 1. Futbol Ligi (Süper Lig)
1968-1969 8.
1969-1970 10.
1970-1971 7.
1971-1972 15. – 2. Lige düştü
Türkiye 2. Futbol Ligi
1972-1973 7.
1973-1974 14.
1974-1975 16. 3. Lige düştü
Türkiye 3. Futbol Ligi
1975-1976 2.
1976-1977 5.
1977-1978 5.
1978-1979 10. – Mahalli Lige düştü
1979-1980 Mahalli Lig 2.
Türkiye 2. Futbol Ligi
1980-1981 Statü değişikliği ile 2. Lige çıktı
1981-1982 11.
1982-1983 11.
1983-1984 16. – 3. Lige düştü
Türkiye 3. Futbol Ligi
1984-1985 4.
1985-1986 2.
1986-1987 15.
1987-1988 13.
1988-1989 6.
1989-1990 7.
1990-1991 5.
1991-1992 3. Lig Şampiyonu
Türkiye 2. Futbol Ligi
1992-1993 Klansman grubu 2.
1993-1994 Klansman grubu 1.
1994-1995 2. – 1. Lige yükseldi
Süper Lig
1995-1996 13.
1996-1997 6.
1997-1998 4. & Intertoto Kupası Yarı Final
1998-1999 9. & UEFA Kupası 2. Tur
1999-2000 15.
2000-2001 12.
2001-2002 9.
2002-2003 9.
2003-2004 15.
2004-2005 17. – 1. Lige düştü
1. Lig
2005-2006 5. – Play-Off’larda elendi
2006-2007 9.
2007-2008 17. – 2. Lige düştü
2. Lig
2008-2009 3. Klansman 5.
2009-2010 2. Klansman 8. – 3. Lige düştü
3. Lig
2010-2011 1. Grup 12.
2011-2012 2. Grup 7.
2012-2013 1. Grup 3. – Play-Off’larda elendi
2013-2014 3. Grup 2. – Play-Off’larda elendi
2014-2015 1. Grup 4. – Play-Off Şampiyonu
2. Lig
2015-2016 Beyaz Grup 2. – Play-Off’larda elendi
2016-2017 Beyaz Grup Şampiyonu
1. Lig
2017-2018 9.
2018-2019 11.
2019-2020 12.
2020-2021 4.
2021-2022 4. –  Play-Off Şampiyonu
Süper Lig
2022-2023 12.


Büyütmek için tıklayınız.